Μετά την Τσικνοπέμπτη και τα Καρναβάλια που έχουν καταναλωθεί τόνοι κρέατος, έρχεται η Καθαρά Δευτέρα, ώστε να ξεκινήσει η περίοδος της κατά μία έννοιας αποτοξίνωσης, αφού σημαίνεται η αρχή της Σαρακοστής, δηλαδή της έναρξης του σαρανταημέρου της νηστείας, το οποίο θα καταλήξει πάλι στο Πάσχα, την απόλυτη γιορτή της κρεατοφαγίας! Αλλά μέχρι να αρχίσουμε να πλακωνόμαστε όλοι πάλι στα κρέατα, ας επικεντρωθούμε για λίγο στην Καθαρά Δευτέρα, πρωταγωνιστής της οποίας δεν είναι άλλος από τη Λαγάνα, η οποία τιμάται κι εκτιμάται από όλους, μαζί με τον χαλβά, την ταραμά, τις ελίτσες κι όλα τα σαρακοστιανά εδέσματα.
Με λύπη μας πληροφορούμαστε και διαπιστώνουμε την κατακόρυφη άνοδο της τιμής αυτού του αρτοποιήματος, διερωτώμενοι τους λόγους, αφού πρόκειται για ένα ψωμί, όπως τα άλλα. Είναι, όμως, έτσι τα πράγματα; Η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση. Προσπαθώντας να μειώσουμε το κόστος και δίνοντας περισσότερη σημασία στην παράδοση και τη διαδικασία, καλό είναι να γνωρίζουμε πως η αυθεντική συνταγή πρόκειται για ένα άζυμο ψωμί, στου οποίου τα υλικά δεν περιλαμβάνεται η μαγιά ή το προζύμι, αφού αυτά συμβολίζουν στην χριστιανική θρησκεία την αναγέννηση και την αναπαραγωγή, εννοιών τελείως ασύνδετων με την Σαρακοστή και την αυστηρότητα που επιβάλει η περίοδος της νηστείας.
Παρακάτω θα βρούμε την παραδοσιακή συνταγή στην οποία γίνεται αναφορά, έχοντας μια μικρή παρέμβαση στο ταχίνι, το οποίο κάλλιστα θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σκέτο ή κάποιο άλλο συναφές προϊόν του με μέλι ή οτιδήποτε άλλο ταιριάζει περισσότερο στην γευστική μας παλέτα.
Aπό μαγειρικά σκεύη θα χρειαστούμε:
- 1 μεγάλο μπολ
- 1 κούπα
- 1 κουταλιά της σούπας
- 1 κουταλιά του γλυκού
- 1 ταψί
- Ζυγαριά τροφίμων (προαιρετικά)
Τα υλικά που θα χρησιμοποιήσουμε:
- 350 γρ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις
- 200 γρ. χλιαρό νερό
- 50 γρ. σουσάμι + ελάχιστο ακόμη για πασπάλισμα
- 2 κ. σ. ταχίνι με κακάο
- 1 κ. γλ. αλάτι
- Αντικολλητικό χαρτί ψησίματος
Τα βήματα που θα ακολουθήσουμε:
- Στο μεγάλο μπολ ρίχνουμε το χλιαρό νερό και τις δύο κουταλιές ταχίνι με κακάο. Ανακατεύουμε πολύ καλά μέχρι να λιώσει τελείως το ταχίνι και να αποτελέσει ένα υγρό μείγμα μαζί με το νερό.
- Στη συνέχεια, ρίχνουμε μέσα το αλάτι και το σουσάμι και τα αναδεύουμε πολύ καλά με το κουτάλι.
- Σταδιακά και σε δόσεις, προσθέτουμε το αλεύρι και συνεχίζουμε το ανακάτεμα με το κουτάλι.
- Μόλις αντιληφθούμε ότι το μείγμα αρχίζει να ομογενοποιείται, αρχίζουμε να πλάθουμε με το χέρι μας.
- Προσθέτουμε όσο αλεύρι χρειάζεται, ώστε να μην κολλάει η ζύμη στα χέρια μας. Σε αυτό το στάδιο χρειάζεται προσοχή, ώστε να μην βγει πολύ σφιχτό. Η ιδανική του υφή θα είναι αυτή που στο πλάσιμο θα μας θυμίζει μαστίχα.
- Στρώνουμε αντικολλητικό χαρτί ψησίματος στο ταψί που διαθέτουμε και προθερμαίνουμε για δέκα λεπτά τον φούρνο στους 180°C.
- Τοποθετούμε τη ζύμη που φτιάξαμε στο ταψί και την ανοίγουμε με τις παλάμες μας από το κέντρο προς τα δεξιά και τα αριστερά, ώστε να της δώσουμε το χαρακτηριστικό σχήμα της λαγάνας.
- Πιέζοντας δύο από τα δάχτυλά μας μέσα τη ζύμη, κάνουμε τρύπες σε όλη την επιφάνεια της λαγάνας.
- Μόλις η λαγάνα μας έχει πάρει την τελική της μορφή, πασπαλίζουμε προαιρετικά ελάχιστο σουσάμι σε όλη της την επιφάνεια.
- Σβήνουμε τον φούρνο και τοποθετούμε το ταψί με τη λαγάνα μας μέσα, όπου και θα αφήσουμε για 8 ώρες, ώστε να ξεκουραστεί και να αφρατέψει.
- Μετά το πέρασμα των 8 ωρών, ψήνουμε τη λαγάνα μας για 45 λεπτά στους 180°C. Για περισσότερο τραγανό αποτέλεσμα στις άκρες, μπορούμε να παρατείνουμε κατά 5 λεπτά το ψήσιμο.
Με αυτήν την ποσότητα υλικών, θα φτιάξουμε μια λαγάνα για περίπου 4-6 άτομα, ανάλογα με το πόσο γενναίες είναι οι μερίδες σερβιρίσματος. Εάν θέλουμε να φτιάξουμε μια μεγαλύτερη λαγάνα, διπλασιάζουμε χωρίς φόβο τα υλικά μας, αφού και πάλι θα χωράει απλωμένη η ζύμη μας σε ένα κοινό οικιακό ταψί. Το γευστικό αποτέλεσμα θα είναι εύλογα λίγο πιο γλυκό από εκείνο που έχουμε συνηθίσει, οπότε προτείνεται να συνοδεύσουμε τη λαγάνα μας με το ταχίνι κακάο που χρησιμοποιήσαμε, με χαλβά ή και με οποιοδήποτε άλλο γλυκό άλειμμα.
Εύκολα, με λίγη αναμονή, χωρίς πολλά υλικά και πολύ κόπο, έχουμε τη δική μας σπιτική χειροποίητη μοσχοβολιστή λαγάνα που τίποτα δεν έχει να ζηλέψει από την κλασσική του εμπορίου. Και έχει και το κακάο! Τι περισσότερο να θελήσουμε;!
Είσαι οπτικός τύπος; Κανένα πρόβλημα! Μπορείς να παρακολουθήσεις την εκτέλεση της συνταγής στο TikTok ή στο YouTube, ακολουθώντας τα παρακάτω link:
